Çocuklarda internet bağımlılığı

Uzm. Psikolog Gizem Göçtü, yaz döneminde çocukların teknoloji bağımlılığını önleyebilmek için ebeveynlere önerilerde bulundu.

 

Öncelikle teknoloji kullanımının güzel bir şey olduğuna işaret eden Göçtü, onun insan hayatını etkileyen bir şey olduğunu da söyledi. Asıl sorun olanın bağımlılık boyutuna gelip hiçbir şekilde sosyalleşmeden aşırı kullanım olduğunu ifade eden Göçtü, “Mesela birinin çocukluk tramvası varsa, bu kişi daha bağımlı kişiliktir. Anne-baba ilgisizse, ebeveynlerden biri vefat etmişse ve o bağlanma sağlanamamışsa, bu insanlar genel olarak daha bağımlı insanlardır. İnternet bağımlılığı da böyle bir şey. Genel olarak bütün bağımlılıklarda içimizde bir boşluk var ve onu dolduruyoruz. İnternet bağımlılığı da öyle aslında. İçinde hazmedemediğin ya da yapamadığın bir şeyler var, Onun yerine başka bir şey kokuyorsun. Ama teknolojide şöyle bir ekstra farklılık oluyor. Artık son zamanlarda eskiden daha sokakta oynanıyordu. Şimdi siteler, güvenlikli yerlerde, kapalı alanlarda hep bir sınır var. Ama internetin sınırı yok. O normalde gidemediği parka, normalde binemediği çarpışan otoya internetin oyunu üzerinden gidebiliyor. Çocuk, yaşayamadığı hayatı internet üzerinden gerçekleştirmeye çalışıyor. Sahte bir gerçeklik yaratıyor. Bir çocuk keşfeder. Keşfedeceği şeyler sınırlı oyuyor. İnternette sınır yok. Oyunlarda aşama aşama keşfettikçe keşfediyor. Çocuğun merak ve keyfetme dürtüsünü de aslında tatmin ediyor. O yüzden bağımlı oluyor bu kadar” dedi.

“ÇOCUKLARIN İÇİNDE BİR BOŞLUK OLDU”

İnsanların çok stresli olduğunu, bu yüzden çocukların güzel yetiştirilemediğini belirten Göçtü, “Bu yüzden çocukların içinde bir boşluk oldu. Bu boşluğu onla dolduruyor. Aynı zamanda da eğlendiriyor. Bir insanın yaşaması için bir de iletişim lazım. İnternet iletişimi e sağlıyor. Çocuğun giyeceği kıyafete kadar anne baba seçiyor. Bir birey değil. Ama oyunda çocuk bir birey. Bir karakteri, bir adı var. Kendine ait. O yüzden çok tatmin oluyor ve çok zevk alıyor bundan” şeklinde konuştu.

“ÇOCUK, İNTERNET İLE DEĞİL, EBEVEYN İLE TATMİN OLMALI”

Uzm. Psikolog Göçtü, çocukların yaz tatili döneminde neden teknolojiye, internete daha çok bağımlı olduklarını da anlattı. Çocukların okula gitmek istememelerinin en büyük sebebinin okulda sınırlar ve kurallar olması olduğunu kaydeden Göçtü, ayrıca okuldaki eğitimlerin çok fazla keşfetmeye, eğlenmeye yönelik eğitimler olmadığını sözlerine ekledi. Göçtü,  “Çocuk bu yüzden sıkılıyor okulda. Yaz döneminde okul da yok, çok boş zamanı var. Çocukla oyun oynanması gerekiyor. Çocuk, internet ile değil, ebeveyn ile tatmin olmalı. Bunun da yolu oyun oynamaktır. Bir çocukla oynadığın zaman inanılmaz şeyler keşfediyorsun. Oyun çocuk için çok önemli. Oyun terapisi de de öyle. Oyunla çocuk kendini iyileştiriyor. Oyunla tedavi ediyor ve oyunu izlediğin zaman çocuğu izlemiş oluyor aslında aile. Eline bilgisayarı verdiğin zaman, çocuğa “Ben seni hissetmiyorum diyorsun” ifadelerini kullandı.

“ÇOCUĞA DOKUNMAK ÇOK ÖNEMLİ”

Çocuğun oyun oynarken her şeyini yansıttığını söyleyen Göçtü, “Çocuk,  korkularını sıkıntıların endişelerini öfkesini iyi şeyleri güzel şeyleri de oyunla yansıtır. O yüzden çocukla oyun oynamak, çocuğa vakit ayırmak, çocuğa dokunmak çok önemli. Ona kendini önemli ve bireysel hissettirmek önemlidir. Zaten anneler babalar stresli, günümüz stesli bir ortam. Çocuğa da bu yasıyor. Bu kadar stresle başa çıkmak için de çocuk beynini boşaltmak için internete, oyunlara veriyor kendini. Bunlar dezanvantajları. Yoksa internet güzel bir şey aslında. Çocuğun ufkunu açan bir şey. Buradan İngilizce sökenler var. Belli oyunları oynayıp düşünme kapasitesini geliştirenler var” diye konuştu.

“EKRANA BAKARAK YAŞAMAYA ALIŞIYOR, GÖZ KONTAĞI KURMUYORLAR”

İnternetin sınırını, çocuğun elinden alıp yasaklayarak ya da süre koyarak yapılamayacağını vurgulayan Göçtü, çocuğun kendi içinde bu sınırı aşılamanın önemli olduğuna dikkat çekti. Göçtü, “ ‘Bir saat oynamana izin veriyorum’ la olmaz bu. Önemli olan çocuğa gerçekten kendini değerli ve özel hissettirip ona vakit ayırmak. Bu aslında anne-babaya da iyi gelen bir şey. Bu şekilde yaparlarsa çocuk psikoloğuna da ihtiyaçları olmaz. Çünkü kendileri çözeler sorunu. Hem de onlara da iyi gelen bir şey. Bazen gerçekten çocukla 7/24 birlikteyiz ama hiç yokuz. Onları da anlıyorum. İşten geliyor, yemek yapacak, belki temizlik yapacak. Belki işte sıkıntılar yaşadı. Belki o durumdan kaçmak kolay geliyor ona ama çocukta daha sonra büyük tahribatlar yaratabilir. Çocuklar o kadar çok ekrana bakarak yaşamaya alışıyor ki göz kontağı kurmuyor. En önemli şey göz kontağı. Bu ilerde onun iş hayatını da etkiler” dedi.

“ÇOCUKLARI SPORA YÖNLENDİRMEK LAZIM”

Göçtü, bunun nasıl sınırlandırılacağını ise şöyle anlattı. “Bir kere oynadığı oyunlara bakalım. Ne tarz oyunlar seviyor. Ne ilgisini çekiyor. Spor çok önemli. Spor yapan çocuk hem enerjisini boşaltır, hem iyi hisseder. Hareket etmiş olur. Mümkün mertebe spora yönlendirmek lazım çocukları yazın. Bu çocukların koşup oynaması lazım, eğlenmesi lazım. Ders çalıştırmayalım yazın. Kitap okumaya teşvik edilebilir. Kitap günleri, saatleri yapılabilir. Anne-baba ne yaparsa çocuk onu yapar aslında. Ebeveynler iyi iletişim kurabilirse, sosyalse ve çocukla vakit geçirebilirse çocuk da iyi iletişim kurar. İyi geçinir. Genel olarak evdeki durumda çok önemli. Eve gelince çocukla ilgilenilmesi gerekiyor ama gerçekten dokunarak, hissettirerek ilgilenmek gerekiyor. Çocuğun bu ilgiye doyması gerekiyor. Bunu zaman haline getirebilirler. ‘Seni çok özledim, şimdi oyun zamanı. Şimdi yemek yapma zamanı. İnternet zamanı’ gibi. O zaman o çocuk size doyacak. O çocuğun hayatını dolduracak aktiviteler yapması gerekiyor. Neye ilgisi varsa. Yerine bir şey koymak lazım ki onu tatmin edebilsin. Birebir de iletişim çok önemli çünkü çocuk sadece stresliyken bu kadar bağımlı hale gelir bir şeye. Çocuk bir şeye bağımlıysa yolunda gitmeyen bir şeyler var demektir. Ya bir ilgi eksikliği ya doğru ilgi değil.”

Yeni Güney Gazetesi